Công nghệ VAR là gì? Được sử dụng khi nào và có tác dụng gì?

Hiện nay, trong hầu hết các giải bóng lớn, công nghệ VAR đều được lắp đặt và đưa vào sử dụng trong suốt giải đấu. Tuy nhiên, khi được hỏi về khái niệm này, chắc hẳn không phải ai cũng hiểu rõ về nó. Bài viết này sẽ giúp bạn đọc nắm bắt được nhiều thông tin, bổ sung thêm kiến thức để trả lời cho câu hỏi: “Công nghệ VAR là gì?”

Công nghệ VAR là gì?

VAR là từ viết tắt của Video Assistant Referee, dịch ra nghĩa là công nghệ hỗ trợ trọng tài bằng video. Cụ thể, công nghệ VAR là một công nghệ hiện đại, tiên tiến nhằm hỗ trợ công việc của trọng tài viên thông qua những video quay chậm đã được ghi lại qua camera lắp trên sân thi đấu. Thế giới ngày càng phát triển đồng nghĩa với việc hiện tại đang là thời đại công nghệ 4.0, công nghệ VAR trong bóng đá được sử dụng để giúp trọng tài viên đưa ra những quyết định chính xác và đúng đắn nhất trong những tình huống phức tạp xuyên suốt cả trận đấu.

Vào năm 2016, công nghệ VAR ra đời và được Hiệp hội Bóng đá quốc tế (International Football Association Board – IFAB) thông qua. Thời điểm đó, VAR được thử nghiệm ở các trận đấu lớn và nổi tiếng tại Anh, Đức, Mỹ. 

Tới năm 2018, công nghệ VAR chính thức được viết vào Luật bóng đá và đưa vào áp dụng thực tế lần đầu tiên tại giải World Cup 2018 để hỗ trợ các trọng tài viên. Từ đó, VAR đã trở thành cuộc cách mạng công nghệ số, một bước ngoặt lớn trong nền bóng đá thế giới. Trước đó, ở kỳ World Cup 2014 cũng đã được áp dụng công nghệ gọi là Goal Line.

Xem thêm : Hỏi đáp nhanh: Ngoại hạng Anh có bao nhiêu vòng đấu?

Công nghệ VAR được đặt ở đâu trong sân thi đấu?

Thông thường, hệ thống VAR sẽ được đặt biệt lập trong một phòng ở khu vực riêng. Tuy nhiên, nó có quyền truy cập vào tất cả các camera được đặt xung quanh sân thi đấu tại thời điểm diễn ra trận đấu để quay lại tất cả các góc nhìn dù xa hay gần cho trọng tài quan sát lại những tình huống cần thiết. 

Sẽ có một tổ VAR chịu trách nhiệm xử lý hình ảnh trên sân và thông báo tới trọng tài khi phát hiện ra lỗi cần kiểm tra lại những pha bóng đấy.

Xem thêm : Bầu Hiển là ai? Người đàn ông “QUYỀN LỰC” đến cỡ nào?

Khi nào thì được sử dụng công nghệ VAR?

Công nghệ VAR là một sự kết hợp vô cùng hoàn hảo giữa trí tuệ con người và trí tuệ nhân tạo, cụ thể ở đây là máy móc thiết bị trên sân bóng. Tuy nhiên, không phải bất kỳ tình huống nào cũng được sử dụng công nghệ VAR. Những trường hợp được phép áp dụng công nghệ VAR trên sân thi đấu bao gồm: quả đá phạt 11m, nhận diện sai lầm của trọng tài, bàn thắng gây tranh cãi và thẻ đỏ trực tiếp.

• Quả đá phạt 11m (Penalty): Đây là tình huống các cầu thủ phạm lỗi trong vòng cấm, cụ thể là cầu thủ của đội phòng ngự phạm lỗi với cầu thủ của đội tấn công hoặc để bóng chạm tay trong vòng 16m50. Vì vậy, đây là trường hợp khá nhạy cảm và khó quan sát nhất nên hệ thống VAR sẽ giúp trọng tài viên quan sát lại kỹ lưỡng những tình huống đấy. 

Từ việc quan sát và tham khảo các hình ảnh mà công nghệ VAR ghi lại, trọng tài viên sẽ dựa vào đấy để quyết định tiếp tục hay hủy bỏ thổi phạt Penalty.

• Nhận diện sai lầm của trọng tài: Vì trên sân có hai trọng tài viên và một trọng tài chính nên việc quan sát và đưa ra những nhận diện các pha bóng có thể khác nhau và gây ra những tranh cãi. 

Để tránh trường hợp trọng tài đưa ra những quyết định chưa mang tính chính xác thì việc sử dụng công nghệ VAR sẽ giúp trọng tài có thể sửa chữa những sai lầm trong quá trình quan sát trước đó. Từ đó mang lại tính chính xác và công bằng nhất cho giải đấu.

• Bàn thắng gây tranh cãi: Khi một trong hai đội khiếu kiện về bàn thắng của đối phương, công nghệ VAR sẽ được trọng tài sử dụng để kiểm tra lại tính chính xác của bàn thắng, điển hình như có vi phạm lỗi chạm tay, việt vị hoặc đánh nguội hay không, sau đó sẽ đưa ra quyết định chính xác về việc ghi nhận hay hủy bỏ bàn thắng đấy.
• Thẻ đỏ trực tiếp: Việc kiểm tra công nghệ VAR sẽ giúp ngăn chặn, hạn chế các hành vi bạo lực giữa các cầu thủ trên sân. 

Tuy nhiên, VAR chỉ được áp dụng cụ thể trong những trường hợp có thẻ đỏ trực tiếp (phạt những cầu thủ phạm những lỗi nặng nhất hay phạm các lỗi được quy định trong luật 12 của Luật bóng đá), còn thẻ vàng thứ hai sẽ không được áp dụng công nghệ này.

Cơ chế hoạt động của công nghệ VAR

Trong phòng kỹ thuật công nghệ VAR được đặt riêng biệt và cách xa sân vận động sẽ có các trợ lý trọng tài làm nhiệm vụ quan sát các video chậm ghi lại tình huống vừa diễn ra trên sân. Các trợ lý này sẽ giao tiếp, kết nối với trọng tài chính trên sân qua tai nghe không dây.

Nếu các trợ lý phát hiện các tình huống bị bỏ qua có vấn đề thì sẽ kết nối, sau đó trọng tài viên sẽ cho tạm dừng trận đấu để xem lại VAR và đưa ra quyết định.

Mặt khác, nếu trọng tài viên cảm thấy có tình huống cần tham khảo VAR để cân nhắc lại quyết định thì sẽ ra hiệu bằng cách vẽ một hình chữ nhật. Trọng tài video khi thấy tín hiệu sẽ đánh giá lại tình huống rồi liên lạc qua tai nghe với trọng tài chính.

Vì vậy, việc sử dụng công nghệ VAR có tác dụng rất lớn trong việc đảm bảo tính chính xác và nâng cao tính công bằng cho trận đấu.

Nhược điểm của công nghệ VAR

Mặc dù công nghệ VAR là một bước ngoặt lớn trong nền bóng đá thế giới. Tuy nhiên nó cũng có nhược điểm riêng chứ chưa thể hoàn hảo và mang tính tuyệt đối được. Nổi bật nhất là công nghệ VAR khiến trận đấu bị gián đoạn. Và khi sử dụng VAR mà trọng tài không phát hiện sai sót thì nghiễm nhiên trận đấu sẽ được tiếp tục và sẽ không được tham khảo lại VAR để quan sát pha bóng trước đó.

Tuy nhiên, vì ưu điểm nó mang lại cao hơn nhược điểm nên công nghệ VAR vẫn được sự ủng hộ nhiệt tình và hài lòng từ phía các đội tham gia thi đấu và cả phía khán giả xem bóng. Từ đó, nó giúp đảm bảo tính chính xác và công bằng cho trận đấu.

Qua bài viết này tại THA, rất mong những thông tin trên đem lại cho các bạn những kiến thức bổ ích và thú vị, giúp bạn đọc hiểu rõ hơn về khái niệm của Công nghệ VAR trong bóng đá. Đồng thời hiểu rõ hơn về những tình huống được phép sử dụng công nghệ VAR cũng như lợi ích, tác dụng mà công nghệ VAR mang lại đối với môn thể thao vua.